Ngày 20/3/2025, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định 70/2025/NĐ-CP, sửa đổi và bổ sung một số điều của Nghị định 123/2020/NĐ-CP về quy định hóa đơn và chứng từ. Nghị định này, có hiệu lực từ ngày 1/6/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý về hóa đơn điện tử (HĐĐT), đồng thời mở rộng đối tượng sử dụng HĐĐT nhằm thúc đẩy chuyển đổi số, tăng cường minh bạch trong quản lý thuế và hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân kinh doanh tại Việt Nam. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích chi tiết về việc mở rộng đối tượng sử dụng HĐĐT theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, ý nghĩa của sự thay đổi này, những thách thức tiềm ẩn và các giải pháp để triển khai hiệu quả.
1. Bối cảnh ra đời của Nghị định 70/2025/NĐ-CP
Hóa đơn điện tử đã trở thành một xu hướng tất yếu trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam. Từ khi Nghị định 119/2018/NĐ-CP được ban hành, Chính phủ đã đặt mục tiêu thay thế hoàn toàn hóa đơn giấy bằng HĐĐT để giảm chi phí, tăng hiệu quả quản lý và chống gian lận thuế.
Tiếp nối lộ trình đó, Nghị định 123/2020/NĐ-CP ra đời, cung cấp khung pháp lý chi tiết hơn về việc sử dụng HĐĐT trong các giao dịch kinh tế. Tuy nhiên, sau hơn 4 năm triển khai, nhiều vấn đề thực tiễn phát sinh đòi hỏi phải điều chỉnh để phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế và công nghệ.
Nghị định 70/2025/NĐ-CP được ban hành nhằm giải quyết những bất cập còn tồn đọng, đồng thời mở rộng phạm vi áp dụng HĐĐT để bao quát thêm các đối tượng mới, đặc biệt là những nhóm trước đây chưa bắt buộc hoặc chưa có điều kiện sử dụng HĐĐT.
Với sự tham gia của các đối tượng như nhà cung cấp nước ngoài kinh doanh thương mại điện tử, hộ kinh doanh có doanh thu lớn và các doanh nghiệp trong lĩnh vực bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng, Chính phủ kỳ vọng sẽ nâng cao tính minh bạch, giảm thất thoát thuế và thúc đẩy sự đồng bộ trong hệ thống quản lý thuế quốc gia.
>> Tham khảo: Hóa đơn điện tử có mã xác thực áp dụng với đối tượng nào?
2. Các đối tượng mới được mở rộng theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP
Nghị định 70/2025/NĐ-CP đã bổ sung và làm rõ các nhóm đối tượng áp dụng HĐĐT, bao gồm:
2.1. Nhà cung cấp nước ngoài kinh doanh thương mại điện tử
Một trong những điểm nổi bật nhất của Nghị định 70 là việc mở rộng đối tượng sử dụng HĐĐT sang các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng tham gia hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số hoặc cung cấp các dịch vụ khác. Những doanh nghiệp này được phép tự nguyện đăng ký sử dụng HĐĐT, cụ thể là hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) điện tử.
Sự thay đổi này mang ý nghĩa lớn trong bối cảnh thương mại điện tử xuyên biên giới đang bùng nổ tại Việt Nam. Các nền tảng như Amazon, eBay, Alibaba hay các dịch vụ số như Google, Facebook đã và đang cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho người dùng Việt Nam mà không phải chịu sự quản lý chặt chẽ về thuế. Việc cho phép các nhà cung cấp nước ngoài sử dụng HĐĐT GTGT không chỉ giúp cơ quan thuế kiểm soát tốt hơn dòng tiền từ các giao dịch xuyên biên giới, mà còn tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước khấu trừ thuế đầu vào khi hợp tác với các đối tác quốc tế.
2.2. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên
Theo khoản 8 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên sẽ bắt buộc sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc quản lý thuế đối với nhóm đối tượng này, vốn chiếm tỷ lệ lớn trong cơ cấu kinh tế Việt Nam nhưng thường gặp khó khăn trong việc tuân thủ các quy định thuế.
Trước đây, nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ chủ yếu sử dụng hóa đơn giấy hoặc không xuất hóa đơn, dẫn đến tình trạng thất thoát thuế và thiếu minh bạch trong giao dịch. Việc áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền không chỉ giúp cơ quan thuế theo dõi sát sao doanh thu mà còn khuyến khích hộ kinh doanh hiện đại hóa quy trình quản lý, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh.
2.3. Doanh nghiệp bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng
Nghị định 70 cũng mở rộng đối tượng sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đối với các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng. Các lĩnh vực này bao gồm trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy), dịch vụ ăn uống, nhà hàng, khách sạn, vận tải hành khách, dịch vụ vui chơi giải trí, chiếu phim và các dịch vụ cá nhân khác theo Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam.
Sự mở rộng này phản ánh thực tế rằng các giao dịch trực tiếp với người tiêu dùng thường có khối lượng lớn và tần suất cao, đòi hỏi một hệ thống quản lý nhanh chóng, chính xác. HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, với khả năng kết nối trực tiếp đến cơ quan thuế, sẽ giúp giảm thiểu gian lận, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình kế toán và báo cáo thuế.
>> Tham khảo: Sàn thương mại điện tử nộp thuế thay người bán hàng trực tuyến.
3. Ý nghĩa của việc mở rộng đối tượng sử dụng HĐĐT
3.1. Thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý thuế
Việc mở rộng đối tượng sử dụng HĐĐT là một phần của chiến lược chuyển đổi số quốc gia, trong đó ngành thuế đóng vai trò tiên phong. Khi các nhóm đối tượng mới như nhà cung cấp nước ngoài, hộ kinh doanh và doanh nghiệp bán lẻ áp dụng HĐĐT, dữ liệu giao dịch sẽ được số hóa và truyền trực tiếp đến cơ quan thuế. Điều này không chỉ giảm tải công việc thủ công cho cả doanh nghiệp và cơ quan thuế mà còn tạo ra một hệ sinh thái số minh bạch, dễ dàng tra cứu và kiểm soát.
3.2. Tăng cường minh bạch và giảm thất thoát thuế
Một trong những mục tiêu lớn nhất của Nghị định 70/2025/NĐ-CP là chống gian lận thuế và giảm thất thoát ngân sách nhà nước. Với các nhà cung cấp nước ngoài, việc sử dụng HĐĐT GTGT giúp cơ quan thuế thu thập thông tin về doanh thu từ các giao dịch xuyên biên giới. Đối với hộ kinh doanh và doanh nghiệp bán lẻ, HĐĐT từ máy tính tiền đảm bảo mọi giao dịch đều được ghi nhận, từ đó hạn chế tình trạng “bán hàng không xuất hóa đơn” hoặc khai báo sai doanh thu.
3.3. Hỗ trợ doanh nghiệp và người tiêu dùng
Đối với doanh nghiệp, việc áp dụng HĐĐT giúp giảm chi phí in ấn, lưu trữ và quản lý hóa đơn giấy. Đồng thời, HĐĐT còn tạo điều kiện cho người tiêu dùng dễ dàng tra cứu và lưu trữ hóa đơn thông qua các nền tảng số, góp phần nâng cao trải nghiệm mua sắm và bảo vệ quyền lợi của họ.
>> Tham khảo: Báo giá hóa đơn điện tử.
4. Thách thức trong quá trình triển khai
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, việc mở rộng đối tượng sử dụng HĐĐT theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP cũng đối mặt với không ít thách thức:
4.1. Hạ tầng công nghệ và năng lực số hóa
Không phải tất cả các đối tượng mới, đặc biệt là hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, đều có đủ điều kiện về hạ tầng công nghệ để triển khai HĐĐT. Việc đầu tư máy tính tiền, phần mềm kết nối và đào tạo nhân sự có thể là gánh nặng tài chính đối với các đơn vị nhỏ lẻ.
4.2. Nhận thức và thói quen sử dụng
Nhiều hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ vẫn quen với việc sử dụng hóa đơn giấy hoặc không xuất hóa đơn. Thay đổi thói quen này đòi hỏi thời gian và sự hỗ trợ mạnh mẽ từ cơ quan thuế cũng như các tổ chức cung cấp dịch vụ HĐĐT.
4.3. Quản lý dữ liệu xuyên biên giới
Đối với nhà cung cấp nước ngoài, việc quản lý và kết nối dữ liệu HĐĐT với hệ thống thuế Việt Nam là một thách thức lớn, đặc biệt khi các doanh nghiệp này hoạt động trên nhiều quốc gia với các quy định pháp lý khác nhau.
>> Tham khảo: Thủ tục phát hành hóa đơn điện tử.
5. Giải pháp để triển khai hiệu quả
Để đảm bảo việc mở rộng đối tượng sử dụng HĐĐT theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP đạt hiệu quả cao, cần có các giải pháp đồng bộ từ phía Chính phủ, cơ quan thuế và doanh nghiệp:
5.1. Hỗ trợ kỹ thuật và tài chính
Chính phủ cần có các chương trình hỗ trợ tài chính, chẳng hạn như trợ cấp mua sắm thiết bị hoặc miễn phí dịch vụ HĐĐT trong giai đoạn đầu cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ. Đồng thời, các hướng dẫn kỹ thuật chi tiết cần được phổ biến rộng rãi để đảm bảo mọi đối tượng đều có thể triển khai dễ dàng.
5.2. Tăng cường tuyên truyền và đào tạo
Các chiến dịch tuyên truyền cần được đẩy mạnh để nâng cao nhận thức của doanh nghiệp và người tiêu dùng về lợi ích của HĐĐT. Các khóa đào tạo miễn phí về cách sử dụng phần mềm HĐĐT cũng nên được tổ chức thường xuyên, đặc biệt tại các địa phương có nhiều hộ kinh doanh.
5.3. Hợp tác quốc tế
Đối với nhà cung cấp nước ngoài, Việt Nam cần tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế và ký kết các thỏa thuận song phương để đồng bộ hóa dữ liệu thuế, đảm bảo việc quản lý HĐĐT xuyên biên giới được thực hiện hiệu quả.
>> Có thể bạn quan tâm: Biên bản hủy hóa đơn.
Kết luận
Nghị định 70/2025/NĐ-CP là một bước đi chiến lược trong việc mở rộng đối tượng sử dụng hóa đơn điện tử tại Việt Nam, từ nhà cung cấp nước ngoài, hộ kinh doanh có doanh thu lớn đến các doanh nghiệp bán lẻ trực tiếp. Sự thay đổi này không chỉ góp phần hiện đại hóa hệ thống thuế mà còn thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số.
Tuy nhiên, để biến mục tiêu thành hiện thực, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan nhằm vượt qua những thách thức về công nghệ, nhận thức và quản lý. Với những nỗ lực đúng hướng, HĐĐT sẽ trở thành công cụ quan trọng, hỗ trợ Việt Nam tiến gần hơn đến một nền kinh tế minh bạch, bền vững và hiện đại.
Mọi thắc mắc hoặc muốn được tư vấn muốn được tư vấn về phần mềm hóa đơn điện tử E-invoice hoàn toàn miễn phí, Quý doanh nghiệp vui lòng liên hệ:
CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN
- Địa chỉ: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội
- Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768
- Tel : 024.37545222
- Fax: 024.37545223
- Website: https://einvoice.vn/
Để lại một phản hồi